به منظور بررسی واکنش آفتابگردان از نظر صفات فیزیولوژیک به تراکم و زمان سبز شدن تاج خروس آزمایشی در تبریز به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در طی سال های 1385 - 1384 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل رقم آفتابگردان (آذرگل، هایسان و آلستار)، تراکم تاج خروس (8.3، 25 و 41.7 بوته در مترمربع) و زمان سبز شدن تاج خروس (همزمان، 15 و 30 روز بعد از آفتابگردان) بودند. نتایج حاکی است که در سه رقم مورد مطالعه با افزایش تراکم و زودتر سبز شدن تاج خروس، شاخص سطح برگ آفتابگردان به طور معنی دار کاهش می یابد. در رقم آذرگل، مقدار کاهش سطح برگ هر بوته آفتابگردان در مقایسه با شاهد در تیمار سبز شدن همزمان و تراکم 41.7 بوته علف هرز 12 درصد بود. اثر تراکم علف هرز روی دوام سطح برگ رقم آلستار مهم تر از زمان سبز شدن آن بود، در حالی که در دو رقم دیگر تاثیر زمان سبز شدن علف هرز مهم تر بود. رقم آذرگل حضور 41.7 و 8.3 بوته علف هرز در هر متر مربع را به ترتیب از سطوح سوم و دوم زمان سبز شدن به بعد بدون کاهش معنی دار در عملکرد دانه تحمل کرد. در حالی که شدت رقابت بین گونه ای تاج خروس با رقم پاکوتاه آلستار بیشتر از دو رقم دیگر بود.

سابقه و هدف: خصوصیات ریختاری گیاهان به درجات مختلف تحت تاثیر عوامل محیطی می باشند. مطالعه تغییرات برگ و میوه یک گونه گیاهی در جمعیت های مختلف ابزاری کاربردی در تفکیک پرونانس ها و مدیریت تنوع زیستی می باشد. هدف از این تحقیق بررسی تنوع ریختی برگ و میوه گونه تادار با استفاده از روش های آماری چند متغیره بین جمعیت های مختلف در جنگل های زاگرس جنوبی می باشد. مواد و روشها: در این تحقیق 39 درخت مادری از چهار رویشگاه طبیعی گونه تادار (C. caucasica) واقع در استان های فارس و کهگیلویه و بویر احمد شامل تنگ تامرادی (ارتفاع 1542 متر از سطح دریا)، آبشار یاسوج (ارتفاع 1900 متر از سطح دریا)، دشت ارژن (ارتفاع 2000 متر از سطح دریا) و تنگ کره (ارتفاع 2120 متر از سطح دریا) انتخاب شد. از هر پایه تعداد 10 برگ و 15 میوه از قسمت بیرونی و میانه تاج در ابتدای آبان ماه جمع آوری و 25 صفت مورفولوژیکی اندازه گیری و داده های به دست آمده با استفاده از روشهای آماری چند متغیره آنالیز گردید. یافته ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بجز صفات عرض در 0.9 طول از قاعده برگ، طول دندانه برگ، تعداد دندانه در سمت راست و چپ برگ، تعداد دندانه در 2 سانتیمتر از قاعده برگ و حاصلضرب جرم خشک در مساحت برگ از نظر سایر صفات، جمعیت های مورد مطالعه دارای اختلاف معنی داری با یکدیگر بودند. تجزیه به مولفه های اصلی نشان داد پنج مولفه اول 76.51 درصد واریانس ها را به خود اختصاص دادند که در تشکیل مولفه اول بیشترین سهم واریانس ها به صفات طول برگ، حداکثر پهنای برگ و سطح برگ و در رابطه با مولفه دوم زاویه بین رگبرگ اصلی و فرعی، زاویه نوک برگ، تعداد دندانه در سمت چپ و راست برگ و طول نسبی دمبرگ اهمیت بیشتری را در مقایسه با سایر صفات از خود نشان دادند. بررسی پایه های درختی مورد مطالعه بر اساس آنالیز تابع تشخیص نشان داد که چهار جمعیت توسط صفات عرض برگ در 0.1 طول از قاعده برگ، زاویه سینوسی برگ، طول دمبرگ و عرض میوه از یکدیگر جدا شده اند. نتیجه گیری: به طور کلی میتوان از صفات زاویه بین رگبرگ اصلی و فرعی و عرض میوه به دلیل شکل پذیری کمتر از شرایط محیطی به عنوان صفاتی متمایز کننده در تفکیک پایه های مادری گونه تادار از یکدیگر استفاده نمود. همچنین در منطقه تنگ تامرادی گونه تادار به دلیل داشتن حداقل شکل پذیری صفات، کمتر تحت تاثیر شرایط محیطی قرارگرفته است که نشان از سازگاری آن در این منطقه است. عکس قضیه فوق در مورد منطقه آبشار صادق می باشد و گونه تادار در حال سازگاری و انطباق خود با این منطقه می باشد.

چرای دام به عنوان موثرترین عامل در تغییر صفات گیاهی در مراتع است که می تواند عملکرد اکوسیستم را تحت تاثیر قرار دهد. با توجه به اینکه اطلاعات محدودی در خصوص اثر شدت های مختلف چرای دام بر ویژگی های گیاهی Artemisia fragrans در درمنه زارهای کوهستانی در دسترس می باشد؛ در این پژوهش، اثر شدت های مختلف چرا (سبک، متوسط و سنگین) بر صفات گیاهی آن مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، سه مکان مرتعی با شدت های مختلف چرای دام، انتخاب و در هر یک از آنها، ضمن اندازه گیری پوشش گیاهی در داخل 60 پلات یک مترمربعی مستقر در امتداد ترانسکت های 200 متری، تعداد 40 پایه گیاهی با اندازه های مختلف، انتخاب و صفات گیاهی در آنها اندازه گیری شد. برای مقایسه میانگین صفات گیاهی، از تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون چنددامنه ای دانکن استفاده شد. نتایج بیانگر تفاوت معنی دار بین زی توده هوایی، قطر متوسط تاج، ارتفاع، سطح تاج و حجم گیاه در سه شدت چرایی است. از سویی دیگر، زی توده زیرزمینی، قطر یقه و سطح یقه گیاه در مکان های مختلف، با همدیگر اختلاف معنی دار نداشتند. بیشترین و کمترین میانگین زی توده هوایی به ازای هر پایه، به ترتیب در مکان با شدت چرای سبک و سنگین برابر 9/17 و 4/12 گرم بود. همچنین بیشترین میانگین زی توده زیرزمینی با 9/19 گرم به ازای هر پایه و کمترین مقدار با 5/16 گرم به ازای هر پایه به ترتیب متعلق به مکان های با شدت چرای سبک و سنگین بود. محاسبه درصد تغییرات صفات در هر یک از مکان های شدت چرای متوسط و سنگین نسبت به مکان چرای سبک، نشان داد که همه صفات با روند کاهشی روبرو شده اند و بیشترین درصد تغییرات صفات، مربوط به مکان چرای سنگین است. به طورکلی با افزایش شدت چرا، کاهش صفات قطر و سطح یقه، کمترین مقدار و برای صفات حجم گیاه، قطر متوسط تاج و سطح تاج پوشش بیشترین مقدار بود. با مطالعه تاثیر شدت چرا بر روی گیاهان، می توان به علایم هشدار دهنده ای که باعث تخریب اکوسیستم های مرتعی می شوند، پی برد.

دیباجه شاهنامه، سندی است، گویا بر عقائد و باورها، اهداف و انگیزه ها و نیز منابع فردوسی در سرایش شاهنامه. در این نوشتار برآنیم تا مستندا آشکار سازیم که از جمله منابع اصلی حکیم طوس در این دیباجه، کتاب الکافی مرحوم ثقه الاسلام کلینی (م: 329 ق) است. مشابهت ها و در واقع یگانگی ها میان مضامین دو کتاب به اندازه ای است که احتمال هر فرضی جز تاثری آگاهانه و عامدانه را به یکسو می نهد و نشان می دهد که فردوسی این حکیم شیعی متاله چگونه از نخستین و مهم ترین مجموعه حدیثی شیعه، به نحوی هنری، عمیق و آگاهی بخش سود برده و در عین حال هویت فرهنگی خویش و کتابش را معین ساخته است. و البته این تاثر که چنانکه خواهیم دید نه از سر اتفاق و توارد که کاملا آگاهانه و عامدانه بوده است، به مخاطبان این پیام را می رساند که غرض از نظم شاهنامه نه احیای داستانهای کهن و فرهنگ فسرده گذشتگان؛ بلکه ریختن فرهنگ ناب اسلامی در ظرف این روایات و انتقال این مظروف اصیل به مردمی است که در روزگار غلبه نامردمی ها امکان آشکار و مستقیم سخن گفتن با ایشان نبود. و ظاهرا همین، سبک و سیاقی شد که بعدها دیگر نویسندگان و شاعران بدان تاسی جستند و دانه معنا و حقایق مطلوب را در ظرف قصه ها و حکایت ها آوردند و البته مخاطبان را تحذیر دادند که اسیر صورت داستانها نگردند و مظروف را متوجه باشند.